Το χωριό βρίσκεται δυτικά της Αράδαινας σε απόσταση 5 χλμ., σε υψόμετρο 800μ. Ο δρόμος από την Αράδαινα προς τον Άγιο Ιωάννη, περνάει μέσα από ένα πανέμορφο πευκοδάσος, ένα από τα ελάχιστα στην Κρήτη, και προσφέρει μια εξαίσια θέα των νερών του Λιβυκού Πελάγους από μεγάλο ύψος και του ορεινού όγκου των Λευκών Ορέων από τη νότια πλευρά τους. Το χωριό ακολούθησε κι αυτό τη τύχη της Ανώπολης και της Αράδαινας και καταστράφηκε το 1770 και το 1867. Από εδώ, κάποιες οικογένειες αγωνιστών προσπάθησαν να φύγουν προς τα λευκά όρη ή προς το ασφαλές Φαράγγι της Σαμαριάς.

Το 1823 τριάντα δύο ντόπιοι αγωνιστές, απέκλεισαν την έξοδο του Αγίου Ιωάννη προς το Φαράγγι της Σαμαριάς, για το ιππικό των Αιγυπτίων που τους καταδίωκε μετά την τουρκοαιγυπτιακή συμμαχία. Ήρθαν αντιμέτωποι με πολύ στρατό και σκοτώθηκαν όλοι, όμως έδωσαν αρκετό χρόνο στα γυναικόπαιδα των γύρω χωριών να καταφύγουν στην ασφάλεια του φαραγγιού της Σαμαριάς. Ο Άγιος Ιωάννης είναι από τα μικρότερα χωριά των Σφακίων. Είναι ένας τόπος ιδανικός για όσους αγαπούν την φύση και την ορειβασία. Φτάνοντας στον Άη Γιάννη, ο δρόμος τερματίζει και εμφανίζεται ένα πανέμορφο τοπίο που σε καλεί να το περπατήσεις.

Ένα μεγάλο δίκτυο μονοπατιών μπορεί να ικανοποιήσει κάθε επισκέπτη, από τον απλό περιπατητή μέχρι τον απαιτητικό ορειβάτη. Δασωμένα μονοπάτια σας απομακρύνουν από την ανθρώπινη παρέμβαση και σας αφήνουν να γνωρίσετε από κοντά τους αρμονικούς ρυθμούς της φύσης, οδηγώντας σας σε παραλίες και στα φαράγγια της περιοχής και άλλοτε στις ψηλές κορυφές των Λευκών Ορέων. Οι επιλογές είναι πραγματικά πολλές. Ανηφορίζοντας για το μικρό ερειπωμένο κουλέ που βρίσκεται πάνω απ' το χωριό, αρχίζει αργά και σταθερά να ξεδιπλώνεται το τοπίο και να αποκαλύπτεται η γύρω περιοχή,  σαν ένας πινάκας πολύχρωμος, που 'χει κλέψει λίγο απ το μαύρο των βουνών, λίγο απ το βαθύ πράσινο των κυπαρισσιών και λίγο απ' το μπλε της θάλασσας, συνθέτοντας μία εικόνα που σε ταξιδεύει στο χώρο και στο χρόνο! Αν και το σημείο που βρίσκεται ο κουλές δεν ξεπερνά τα 1000 μ., η θέα εκτείνεται ανατολικά απ' τα Αστερούσια Όρη στο νότιο Ηράκλειο, ως την Παλαιόχωρα στα δυτικά της Κρήτης!

Στην περιοχή  υπάρχουν δύο βυζαντινές εκκλησίες του δέκατου τρίτου αιώνα με τοιχογραφίες   αφιερωμένες στον Άγιο Ιωάννη και την Παναγία. Καθώς μπαίνετε στο χωριό από τα δυτικά οι δύο εκκλησίες βρίσκονται στα νότια, κάτω από το δρόμο και οι τοιχογραφίες τους χρονολογούνται από τον 14ο αιώνα. Νότια του χωριού προς την πλευρά της θάλασσας, υπάρχει η βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Παύλου στην ομώνυμη παραλία, η οποία κτίστηκε από τον Άγιο Κυρ Γιάννη τον Ερημίτη, σε ανάμνηση της διέλευσης από εκεί του Απόστολου Παύλου όπου σύμφωνα με την παράδοση κατά το ταξίδι του προς τη Ρώμη, βρέθηκε εδώ ναυαγός και βάπτιζε ειδωλολάτρες στην κοντινή πηγή.   Εδώ θα σας οδηγήσει μονοπάτι διάρκειας μιας ώρας, με υπέροχη θέα στο απέραντο γαλάζιο της θάλασσας. Στην περιοχή υπάρχουν επίσης μεγάλα σπήλαια. Εδώ θα βρείτε παραδοσιακούς ξενώνες, οι οποίοι λειτουργούν όλο το χρόνο. Η επίσκεψη στον Άη Γιάννη, θα σας μείνει αξέχαστη!

Το χωριό είναι το πρώτο που συναντάμε δυτικά του κάμπου του Φραγκοκάστελλου και σε υψόμετρο 150μ. Βρίσκεται στην έξοδο του Ασφενδιώτικου φαραγγιού. Είναι σχετικά νέος οικισμός και οι κάτοικοί του μεταφέρθηκαν στη θέση που βρίσκεται σήμερα, επί δικτατορίας τη δεκαετία του 1970 από το χωριό Κολοκάσια που βρίσκεται βορειότερα, λόγω του δύσβατου της περιοχής. Τα Κολοκάσια εγκαταλείφθηκαν έκτοτε, αλλά τα τελευταία χρόνια κάποια σπίτια ανακαινίζονται. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία και την ελαιοκαλλιέργεια. Στο χωριό υπάρχει και το μοναδικό αγγειοπλαστικό εργαστήρι στα Σφακιά. Υπάρχουν δύο κύριες εκκλησίες, του Αγ. Νεκταρίου και του Αγ. Ραφαήλ. Εδώ θα βρείτε κατά τους καλοκαιρινούς μήνες φρέσκα λαχανικά και βότανα, καθώς και  άλλα προϊόντα από ντόπιο παραγωγό.

Το οροπέδιο του ομώνυμου χωριού, βρίσκεται σε υψόμετρο 600μ. Η πρόσβαση γίνεται από τη Χώρα Σφακίων με ελικοειδή δρόμο 13χλμ., ο οποίος ανεβαίνει τα απότομα βουνά και προσφέρει μαγευτική θέα του άγριου τοπίου και του απέραντου γαλάζιου. Το χωριό βρίσκεται κοντά στη θέση της αρχαίας Ανώπολης, της οποίας λιμάνι ήταν ο Φοίνικας ή Κατώπολη, το σημερινό Λουτρό. Τα ερείπια της αρχαίας Ανώπολης, εντοπίζονται επάνω στο λόφο της Αγ. Αικατερίνης, στα δυτικά και νοτιοδυτικά του σημερινού ομώνυμου χωριού. Από τη θέση της, εξασφάλιζε πλήρη εποπτεία μεγάλης έκτασης της ξηράς, αλλά και του Λιβυκού πελάγους. Το λιμάνι της, εξασφάλιζε τη θαλάσσια επικοινωνία μεταξύ ανατολής και δύσης, σαν ενδιάμεσος σταθμός.

Η Ανώπολη ήταν ανεξάρτητη πόλη και είχε δικό της νόμισμα. Πηγές  αναφέρουν, ότι τον 3ο αι. π.Χ. καταλήφθηκε από τη γειτονική Αραδήνα και απελευθερώθηκε από το Χαρμάδα, πολίτη της Ανωπόλεως. Σε αυτή τη περίοδο χρονολογείται ίσως και η πρώτη φάση των τειχών της. Το 230 - 210 π.Χ. αναφέρεται σε κατάλογο πόλεων που έστειλαν θεωρούς στους Δελφούς. Η Ανώπολις μαζί με την Αράδαινα και την Ποικίλασσο, συγκαταλέγονται στις πόλεις που υπέγραψαν  τη συνθήκη συμμαχίας των 30 Κρητικών πόλεων, με τον Ευμένη Β' της Περγάμου το 183 π.Χ. Στον οικισμό Ρίζα σώζονται πελασγικά τείχη που ο Pashley τα παρατήρησε σε μήκος 300 βημάτων, πάχους 6 βημάτων και ύψους   5-11 ποδιών.

Η Ανώπολη ήταν ονομαστή στους ελληνιστικούς χρόνους και άκμασε κυρίως στη ρωμαϊκή και βυζαντινή περίοδο. Η ύδρευσή της γινόταν από δεξαμενές των οποίων σώζονται υπολείμματα. Τη 2η βυζαντινή περίοδο, ήταν φέουδο των Σκορδιλών, σύμφωνα με το έγγραφο διανομής της Κρήτης στα 12  Αρχοντόπουλα της Κων/λης, το 1182. Οι κάτοικοι ως πρωτεργάτες στους απελευθερωτικούς αγώνες, θα τιμωρηθούν σκληρά από τους κατακτητές τους. Τους πρώτους αιώνες της Βενετοκρατίας, η Ανώπολη ήταν η έδρα των επαναστατών. Ύστερα από την καταστολή της επανάστασης των Καλλεργών το 1365, οι βενετοί κατέστρεψαν ολοκληρωτικά την Ανώπολη και απαγόρεψαν την ύπαρξη ανθρώπων και ζώων, για 100 χρόνια. Οι κάτοικοί της διασκορπίστηκαν σε άλλες περιοχές και ο τόπος ερημώθηκε. Αργότερα ξανακατοικήται και την εποχή της πρώιμης τουρκοκρατίας, ήταν ανθηρό χωριό.

Το 1770 και με αρχηγό τον Ιωάννη Βλάχο, γνωστό με το όνομα Δασκαλογιάννη, οι Σφακιανοί μετά από 'κούφιες' υποσχέσεις των Ρώσων για βοήθεια, θα ξεκινήσουν επανάσταση, η οποία και καταπνίγηκε γιατί η βοήθεια δεν έφτασε ποτέ. Η Ανώπολη καταστρέφεται για άλλη μια φορά. Ο περήφανος αρχηγός, τον Οκτώβριο του ίδιου  έτους, βλέποντας  ότι έρχεται ο χειμώνας και όλοι θα χαθούν στα χιονισμένα βουνά, μιας και και η επαρχία είχε καταστραφεί ολοσχερώς, θα παραδοθεί προσπαθώντας έτσι να σώσει ό,τι έμψυχο υλικό είχε μείνει στην επαρχία. Οι Τούρκοι αθετώντας τις υποσχέσεις τους περί αμνηστίας, τον χρησιμοποιούν ως δόλωμα για να συλλάβουν κι άλλους οπλαρχηγούς. Η αυλαία της επανάστασης, θα κλείσει δραματικά οκτώ μήνες αργότερα στο Ηράκλειο. Οι Τούρκοι τον έγδαραν ζωντανό και σε δημόσια θέα. Ο μεγάλος ήρωας, σύμφωνα με μαρτυρίες μουσουλμάνων, δεν λιγοψύχησε ούτε λεπτό και με τον ηρωικό του θάνατο, έδειξε στους κατακτητές το μέλλον τους. Στην μνήμη της επανάστασης του Δασκαλογιάννη, έστω και καθυστερημένα, η ελληνική πολιτεία το 2006 καθιέρωσε με προεδρικό διάταγμα, Εθνική εορτή τοπικής σημασίας για την Κρήτη, την πρώτη μετά την 17η Ιουνίου Κυριακή. Κατά την επανάσταση του 1866, ο Ομέρ πασάς έκαψε και κατέστρεψε άλλη μια φορά την Ανώπολη. Το τοπίο με τα επιβλητικά Λευκά Όρη και τα μονοπάτια που ανεβαίνουν ως την αλπική ζώνη (πάνω από 2000m υψόμετρο), σε αντίθεση με την ηρεμία του οροπεδίου, προκαλεί δέος στον επισκέπτη.

Το οροπέδιο είναι εύφορο και στο μεγαλύτερο μέρος του καλύπτεται από παραδοσιακούς αλλά και σύγχρονους ελαιώνες. Βόρεια στο οροπέδιο και μέχρι τις παρυφές των βουνοκορφών, εκτείνεται το πευκοδάσος της Ανώπολης, το οποίο είναι ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και ένα από τα μεγαλύτερα στην Κρήτη. Από εδώ ξεκινά ο δρόμος για την ανάβαση στα λευκά όρη και την υψηλότερη κορυφή τους 'Πάχνες', το εγκαταλελειμμένο από 50 χρόνια χωριό Μουρί, καθώς και το ορειβατικό καταφύγιο Σβουριχτής - Χουλιόπουλου.  Το χειμώνα, το οροπέδιο 'ντύνεται' κάποιες φορές στα λευκά. Καθ όλη τη διάρκεια του έτους, αλλάζει χρώματα και μυρωδιές λόγω της πλούσιας ποικιλίας αρωματικών και άλλων βοτάνων. Η Ανώπολη απαρτίζεται από 11 γειτονιές, τον Κάμπο, Αγ. Δημήτριο, Ασέ, Βαρδιανά, Γύρο, Καμπιά, Λιμνιά, Μαριανά, Παυλιανά, Ρίζα και Σκάλα.

Στην περιοχή υπάρχει δημοτικό σχολείο, νηπιαγωγείο, ιατρείο και εδράζει ο πυροσβεστικός σταθμός Σφακίων.Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία, την ελαιοκαλλιέργεια, την μελισσοκομία και τον τουρισμό.

Εδώ θα βρείτε ξενώνες, ενοικιαζόμενα δωμάτια και διαμερίσματα, καθώς και αρκετές παραδοσιακές ταβέρνες, όλο το χρόνο. Επίσης εδώ θα βρείτε παραδοσιακά προϊόντα, όπως το φημισμένο παξιμάδι, μέλι, λάδι, τυριά, βότανα κ.α. Για όσους ενδιαφέρονται για δραστηριότητες, στο δάσος διεξάγεται οργανωμένα το άθλημα του Air Soft και το οποίο για όσους δεν γνωρίζουν, είναι σκοποβολή, με αντίγραφα πραγματικών όπλων και με πλαστικά σφαιρίδια. Για τους λάτρεις των βοτάνων, οργανώνονται εξορμήσεις για αναγνώριση και συγκομιδή των άγριων βοτάνων της περιοχής και για όσους θα ήθελαν να προμηθευτούν για καλλιέργεια, υπάρχει και φυτώριο. Επίσης μπορείτε οργανωμένα να κάνετε ορειβασία στα λευκά όρη, πεζοπορία στα φαράγγια της περιοχής καθώς και ποδήλατο βουνού σε ένα δίκτυο 50 περίπου χλμ.

Κύρια πανηγύρια είναι του Αγ. Γεωργίου, της Παναγίας, Αγ. Δημητρίου, Αγ. Αικατερίνης και του Προφήτη Ηλία. Μην παραλείψετε να ανηφορίσετε νότια στο ναό της Αγ. Αικατερίνης, απ' όπου η θέα στη θάλασσα είναι εκπληκτική. Η Ανώπολη είναι μοναδικός προορισμός που συνδυάζει, αναψυχή, περιήγηση και δραστηριότητες στη φύση καθώς και ένα ταξίδι στο χρόνο, στην ιστορική αυτή γωνιά της Ελλάδος.  Αξίζει να ανακαλύψετε την αυθεντική Κρήτη μέσα από μια επίσκεψη στην Ανώπολη! Η γιορτή της γραβιέρας στις 15 Αυγούστου, είναι μια πολύ καλή ευκαιρία για να γευθείτε τα ντόπια παραδοσιακά μας προϊόντα και να απολαύσετε ένα γνήσιο Σφακιανό γλέντι!

Συνεχίζοντας το δρόμο βόρεια της Ανώπολης και σε απόσταση 3,5 χλμ. βρίσκεται το ερειπωμένο πλέον χωριό. Φτάνοντας στο σημείο ατενίζουμε την σιδερένια γέφυρα η οποία συνδέει τις δυο πλευρές του ομώνυμου φαραγγιού. Η εικόνα είναι μοναδική. Διασχίζοντας την μεταλλική γέφυρα, θα απολαύσετε από ψηλά τις καλλονές του Αραδαινιώτικου φαραγγιού. Η Αράδαινα βρίσκεται στη δυτική πλευρά και στο χείλος του ομώνυμου φαραγγιού, πού χωρίζει το οροπέδιο της Αράδαινας από το οροπέδιο της Ανώπολης, ανατολικά της Αγίας Ρούμελης και κοντά στον Άγιο Ιωάννη σε υψόμετρο 520μ.

Τα ερείπια της Αρχαίας Αραδήν ή Ηραδήν σώζονται στη θέση Πασσόπετρα, κοντά στο σημερινό χωριό, που διασώζει το όνομα. Ήταν αυτόνομη πόλη αφού αναφέρεται ανάμεσα στις 30 κρητικές πόλεις, που υπέγραψαν τη συνθήκη συμμαχίας με τον Ευμένη Β΄της Περγάμου το 183 π.Χ. Η αρχαία νεκρόπολη είναι στη θέση Ξενοτάφι. Λιμάνι της Αράδαινας ήταν ο Φοίνιξ. Πιστεύεται πώς ιδρύθηκε από Φοίνικες αποίκους και το όνομά της συνδέεται με τη φοινική λέξη Aruad που σημαίνει καταφύγιο και ομώνυμη πόλη υπήρχε στη Φοινίκη. Η Αράδαινα μέχρι τους τελευταίους αιώνες της Βενετοκρατίας και τον πρώτο της Τουρκοκρατίας ευημερούσε, γιατί οι κάτοικοί της είχαν επιδοθεί στη ναυτιλία και το εμπόριο.

Το χωριό έγινε αρκετές φορές στόχος των Τούρκων, λόγω της αντίστασής του, καθώς και γιατί εδώ κατασκευάζονταν όπλα. Κατά την επανάσταση του Δασκαλογιάννη εναντίον των Τούρκων το 1770, καταστράφηκε ολοκληρωτικά. Το 1824 απομονώθηκαν στην Αράδαινα ο Σαμιώτης καπετάνιος Χατζή Γεώργης Μανιάτης και ο Αναγνώστης Μανουσέλης με λίγους συντρόφους τους, όπου και σκοτώθηκαν σε μάχη με τους τουρκοαιγυπτίους του Χουσεΐν. Το χωριό αναφέρεται σε αιγυπτιακή απογραφή το 1834. Την ίδια χρονιά ο Pashley αναφέρει ότι υπήρχαν 38 σπίτια και το κύριο προϊόν του χωριού ήταν σιτάρι, κριθάρι και μετάξι. Στις 11/8/1867 οι Κρήτες Οπλαρχηγοί Κωσταράς και Κριάρης Μαντακάκης, με τους Μανιάτες υπό τον  Πετροπουλάκη, σε σφοδρή μάχη που έγινε στην Αράδαινα, απέκρουσαν επίθεση 10.000 Τούρκων στρατιωτών του Ρεσίτ Πασά. Το 1881 το χωριό αναφέρεται να ανήκει στο δήμο Αγ. Ιωάννη με 124 κατοίκους. Το 1900 αναφέρεται με 188. Το χωριό εγκαταλείφθηκε τη δεκαετία του 1950 λόγω βεντέτας.

Εδώ βρίσκεται ο ναός του Μιχαήλ Αρχαγγέλου ή Αστράτηγου, ο οποίος κτίστηκε κατά τις αρχές του 14ου αιώνα στη θέση του μεσαίου κλίτους της μίας από τις δύο παλαιοχριστιανικές βασιλικές που υπάρχουν στην έδρα της Επισκοπής ''Φοινίκης δηλαδή Αραδένης''. Διαφέρει από τους υπόλοιπους σταυροειδείς με τρούλο ναούς της Κρήτης, διότι ακολουθεί εκφυλισμένες τάσεις της Ελλαδικής Σχολής ως προς την αρχιτεκτονική του.

Το εικονογραφικό πρόγραμμα περιλαμβάνει όρθιους αγίους χαμηλά και σκηνές από τον ευαγγελικό κύκλο, το συναξάρι των Αρχαγγέλων, το βίο του Αγίου Νικολάου και τη Δευτέρα παρουσία. Ο τοιχογραφικός διάκοσμος χρονολογείται τις πρώτες δεκαετίες του 14ου αιώνα και μπορεί να αποδοθεί με μεγάλη πιθανότητα στο γνωστό ζωγράφο Μιχαήλ Βενέρη. Ο ναός πανηγυρίζει στις 8 Νοεμβρίου. Τα τελευταία χρόνια κάποια σπίτια ανακαινίζονται.

Το εγκαταλελειμμένο σήμερα χωριό, προσφέρεται για ένα ευχάριστο περίπατο μέσα στα στενά μονοπάτια και στα σπίτια του, που είναι χτισμένα σύμφωνα με την παραδοσιακή Σφακιανή αρχιτεκτονική. Στη γέφυρα υπάρχει καλαίσθητη καντίνα. Η σιδερένια γέφυρα που ενώνει τις δύο πλευρές του φαραγγιού, είναι προσφορά των αδελφών Βαρδινογιάννη των οποίων η οικογένεια κατάγεται από τον Άη Γιάννη, ένα χωριό 5 χλμ. δυτικά της Αράδαινας. Η γέφυρα ολοκληρώθηκε το 1986, έχει ύψος 138μ. και είναι η ψηλότερη της Ελλάδος και η δεύτερη της Ευρώπης. Στο μέσον της γέφυρας υπάρχει εξέδρα και σ'αυτήν διεξάγεται το άθλημα του άλματος με ελαστικό σχοινί, bungee jumping. Οι λάτρεις του είδους έχουν τη δυνατότητα για άλματα στο φαράγγι κάθε σαββατοκύριακο, τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο. Στη γέφυρα και εάν είστε τυχεροί, θα απολαύσετε τις πτήσεις των γυπαετών barbatus-barbatus. Τα μεγάλα αρπακτικά φωλιάζουν στις απόκρημνες πλαγιές του φαραγγιού. Επίσης στην ανατολική πλευρά του φαραγγιού, τοποθετήθηκε πρόσφατα ταΐστρα για τα πουλιά. Πίσω από την καντίνα, ξεκινά το μονοπάτι καθόδου για το υπέροχο φαράγγι της Αράδαινας, μήκους 7 χλμ., το οποίο μετά από περίπου 3,5-4 μαγευτικές ώρες πεζοπορία, καταλήγει στην όμορφη παραλία Διαλισκάρι ή Μάρμαρα, όπου μπορείτε να απολαύσετε το μπάνιο σας και να 'τσιμπήσετε' στην καντίνα που βρίσκεται εκεί. Στη συνέχεια μπορείτε να μεταβείτε με μικρό σκάφος, είτε με τα πόδια (2 περίπου ώρες) στο Λουτρό και κατόπιν στη Χώρα.

Το χωριό βρίσκεται σε υψόμετρο 120μ. στους πρόποδες των λευκών Ορέων, στην ανατολική είσοδο των Σφακίων και νοτιοανατολικά του νομού Χανίων, στο σύνορο με το νομό Ρεθύμνου. Κατά τη Βενετοκρατία αναφέρεται στην επαρχία Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνου το 1577 από τον Μπαρότση. Σε αναφορά των Σφακιανών προς τις Βενετικές αρχές το 1594 ο οικισμός αναφέρεται Αγαλέ. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία και την ελαιοκαλλιέργεια. Κύρια πανηγύρια της Παναγίας στις 15 Αυγούστου και του Αγ. Πέτρου στις 16 Ιανουαρίου .

Εδώ βρίσκεται και η έξοδος του Αργουλιανού φαραγγιού. Η θέση του χωριού είναι αμφιθεατρική με θέα το Λιβυκό πέλαγος και περιβάλλεται από παλαιούς ελαιώνες. Ανατολικά του χωριού βρίσκονται ερείπια θαυμάσιου ενετικού υδρόμυλου. Από τον Αργουλέ και μέχρι τη Σκαλωτή, ξεκινά η ζώνη παρατήρησης των Γυπαετών barbatus-barbatus. Η περιήγηση της ευρύτερης περιοχής του χωριού, θα σας πάει ένα ταξίδι στο χώρο και στο χρόνο με την άγρια ομορφιά αλλά και τη γαλήνη που προσφέρει. Εδώ θα βρείτε παραδοσιακή ταβέρνα και καφενείο.

Το Ασφένδου είναι ορεινό χωριό σε  υψόμετρο 770μ και βρίσκεται στο δρόμο από Ίμπρο προς Καλλικράτη. Ήταν και είναι η καλοκαιρινή κατοικία των κατοίκων των παράλιων χωριών Βουβά, Νομικιανών και  Αγ. Νεκταρίου. Την ονομασία του την οφείλει στα δένδρα Ασφένδαμου που υπάρχουν στην περιοχή. Η παλαιότερη αναφορά του Ασφένδου εντοπίζεται στην οθωμανική περίοδο. Το χωριό καταστράφηκε από τα οθωμανικά στρατεύματα κατά την επανάσταση του 1770 και στις επαναστάσεις του 19ου αιώνα . Η πρώτη απογραφή που αναφέρει το χωριό είναι του 1832. Το Ασφένδου, έδωσε ήρωες σε όλους τους απελευθερωτικούς αγώνες του έθνους. Κύρια απασχόληση των κατοίκων είναι η κτηνοτροφία και η αμπελουργία.  Μέσα από το χωριό ξεκινά και το πολύ όμορφο και εύκολο ομώνυμο φαράγγι, το οποίο μετά από δύο περίπου ώρες πεζοπορία καταλήγει στο χωριό Αγ. Νεκτάριος. Επίσης εδώ βρίσκεται και το γνωστό σπήλαιο του Ασφένδου στη θέση Σκορδολάκια, με τις περίφημες βραχογραφίες οι οποίες χρονολογούνται στην νεολιθική εποχή 8.000π.χ. και είναι  το παλαιότερο ίχνος κατοίκησης της Κρήτης. Μεγάλο πανηγύρι γίνεται στην Κοίμηση της Παναγίας στην εκκλησία που δεσπόζει ψηλά πάνω από το χωριό. Το τοπίο είναι ειδυλλιακό με ιδιαίτερο ανάγλυφο. Από τις τριγύρω πλαγιές η θέα στο λιβυκό πέλαγος είναι μαγευτική. Η εκδρομή για πεζοπορία ή με το αυτοκίνητο θα σας αποζημιώσουν με τη γαλήνια ατμόσφαιρα και τον καθαρό αέρα!

Το Ασκύφου βρίσκεται στην είσοδο βόρεια των Σφακίων από τις Βρύσες. Βρίσκεται σε υψόμετρο 730 μέτρα και αποτελείται από ένα σύνολο πέντε μικρών οικισμών, τον Πετρέ, το Αμμουδάρι, τη Στραβοράχη, το Γωνί (Μέσα και Έξω) και τις Καρές. Τα άγρια ψηλά βουνά τριγύρω και η γαλήνη του κάμπου, συνθέτουν ένα υπέροχο σκηνικό χειμώνα – καλοκαίρι! Το οροπέδιο μοιάζει σαν ένα γιγάντιο κύπελλο, που στα αρχαία Ελληνικά λέγεται σκύφος - Ασκύφου και το χειμώνα ντύνεται στα λευκά πολλές φορές. Ο περιηγητής του 19ουαιώνος Robert Pashley, όταν επισκέφθηκε την περιοχή, γοητεύτηκε και έγραψε πως το οροπέδιο «περιβάλλεται από τόσο επιβλητικές κορυφές βουνών, ώστε παρέχει την εντύπωση ενός μεγάλου αμφιθεάτρου». Είναι πιθανό ότι πολλές χιλιάδες χρόνια πριν, το οροπέδιο Ασκύφου ήταν μια μεγάλη λίμνη. Στις Καρές, βρίσκεται μνημείο προς τιμήν των Σφακιανών ηρώων του 1774. Τέσσερα χρόνια μετά την επανάσταση του Δασκαλογιάννη και ενώ η επαρχία ήταν κατεστραμμένηη από τουςΤούρκουςς, οι Σφακιανοί αποφασίζουν να πάρουν εκδίκηση και να απαλλαγούν από το φοβερό γενίτσαρο Ιμπραήμ Αληδάκη, τον μεγαλύτερο ζωοκλέφτη και άρπαγα περιουσιών στη Κρήτη. Το εξέχον χαρακτηριστικό αυτής της επίθεσης, ήταν ότι αποφασίστηκε και εκτελέστηκε ισάξια σε λόγο και παρρησία και από τις λεβεντόψυχες Σφακιανές Γυναίκες. Σε σφοδρή επίθεση στον πύργο του στον Εμπρόσνερο, εξουδετέρωσαν τον ιδιωτικό στρατό του Αληδάκη και σκότωσαν τον ίδιο. Εδώ, το 1821 εκτυλίχθηκε μεγάλη μάχη ανάμεσα στους Τούρκους και τους Σφακιανούς, που κατέληξε σε νίκη των ντόπιων. Δυστυχώς 2 χρόνια μετά, το 1823, το Ασκύφου κάηκε από τον Χουσεΐν Μπέη. Απομεινάρι της εποχής εκείνης είναι το μικρό φρούριο που σώζεται στην κορυφή του λόφου στα βόρειο-ανατολικά του οροπεδίου.

Ο ρόλος των χωριανών στις κατά καιρούς επαναστάσεις κορυφαίος, από τους δεκατέσσεριςστρατηγούς σφακιανούς που έπεσαν το 1821 οι επτά ήταν Ασκυφιώτες, και στην επόμενη μεγάλη επανάσταση του 1866-69 έπεσαν οι μισοί άνδρες του χωριού. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία, την αμπελοκαλλιέργεια, την πατατοκαλλιέργεια και τον τουρισμό-αγροτουρισμό. Στην περιοχή υπάρχει αγροτουριστική μονάδα όπου μπορείτε να κάνετε ιππασία, σκοποβολή, κυνήγι και ποδήλατο βουνού. Επίσης υπάρχουν ενοικιαζόμενα δωμάτια, ταβέρνες, φούρνοι, τυροκομεία, βενζινάδικο, καθώς και εργαστήριο επίπλου. Στις Καρές, αξίζει να επισκεφθείτε ένα αξιόλογο ιστορικό μουσείο του Β΄ παγκοσμίου πολέμου (1941-45), το οποίο είναι ο κόπος του αξέχαστου Γεωργίου Χατζιδάκη και που άξια συνεχίζει ο γιος του Ανδρέας.

(www.warmuseumaskifou.com) 

Δυτικά και στο πανέμορφο οροπέδιο της Ταύρης, βρίσκεται το καταφύγιο του ορειβατικού συλλόγου Χανίων, με υπέροχη θέα στο οροπέδιο και στα Λευκά όρη. Με βάση το οροπέδιο μπορείτε να ανακαλύψετε υπέροχες διαδρομές της ευρύτερης περιοχής. Ανατρέξτε στο κεφάλαιο 'Διαδρομές'.

ails in the region. Refer to chapter 'Routes'.

Η χώρα Σφακίων, βρίσκεται δυτικά του επαρχιακού δρόμου που φτάνει στα Σφακιά από Βρύσες και είναι η έδρα του δήμου Σφακίων, της αστυνομίας και του λιμενικού σταθμού. Στο χωριό βρίσκεται το πολυδύναμο περιφερειακό ιατρείο Σφακίων, το οποίο και ανακαινίσθηκε πρόσφατα, χάρη στην συνεισφορά και κινητοποίηση κυρίως των ντόπιων κατοίκων όλου του δήμου. Επίσης εδώ υπάρχει ειρηνοδικείο, ταχυδρομείο, καθώς και νηπιαγωγείο, δημοτικό, γυμνάσιο και λύκειο. Είναι το τελευταίο χωριό του παράλιου αμαξωτού δρόμου των Σφακίων. Από εκεί και μετά η επικοινωνία προς τα δυτικότερα παραλιακά χωριά γίνεται μέσω θαλάσσης.

Το χωριό είναι χτισμένο αμφιθεατρικά γύρω από το λιμάνι και ατενίζει το λιβυκό πέλαγος. Περιτριγυρίζεται από τους μεγάλους όγκους των λευκών Ορέων που σχεδόν απότομα καταλήγουν στη θάλασσα. Το όνομά του προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη 'Σφαξ' που σημαίνει χάσμα γης, λόγω των φαραγγιών της περιοχής. Κατά άλλη ερμηνεία προέρχεται από τις πικροδάφνες που υπάρχουν αυτοφυείς σε όλη την περιοχή και τοπικά ονομάζονται Σφάκες. Την περίοδο της βενετοκρατίας ο οικισμός αναφέρεται με την ονομασία Ομπρόσγιαλος. Τα επόμενα χρόνια αποκαλείται με το όνομα Σφακιά και κατόπιν φτάνει μέχρι τις μέρες μας ως Χώρα Σφακίων.

Δεν υπάρχει κάποια ένδειξη για ύπαρξη κατοίκων κατά τους αρχαίους χρόνους. Το παλαιότερο κτίσμα που υπάρχει, είναι το ενετικό κάστρο του 15ου-16ου αιώνα, το οποίο ονομαζόταν Σφακία (Sfachia) και βρίσκεται βόρεια του λιμανιού στο λόφο καστέλι , στον οποίο υπάρχει ένα μικρό, αλλά όμορφο πευκοδάσος. Αξίζει να ανηφορίσετε μέχρι εκεί και να απολαύσετε τη θέα. Το κάστρο χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά ως βάση του Providore, του κυβερνήτη της περιοχής κατά την Ενετοκρατία. Στη συνέχεια ανακαινίσθηκε και χρησιμοποιήθηκε από τους Τούρκους. Το χωριό καταστράφηκε ολοσχερώς κατά την επανάσταση του Δασκαλογιάννη το 1770, καθώς και κατά την επανάσταση του 1821. Το 1941, μετά το τέλος της μάχης της Κρήτης, εδώ συγκεντρώθηκαν αρκετές χιλιάδες συμμάχων στρατιωτών, κυρίως Αυστραλιανών και Νεοζηλανδών οι οποίοι και φυγαδεύτηκαν προς την Αίγυπτο. Υπάρχει μνημείο, δεξιά στο δρόμο για το λιμάνι.

Οι κάτοικοι από την βενετοκρατία και μέχρι την τουρκοκρατία, είχαν αναπτύξει την ναυτιλία και το εμπόριο με δικά τους πλοία. Αυτό αντανακλάται και στις οικίες τους, οι οποίες διέφεραν ποιοτικά και ποσοτικά από το καμαρόσπιτο που συνήθως συναντάμε σε όλα τα άλλα χωριά. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με τον τουρισμό, την κτηνοτροφία και την αλιεία. Υπάρχουν οι συνοικίες Μπρόγιαλος, Μεσοχώρι, Θόλος, και Γεωργίτσι.

Εδώ θα βρείτε ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, διαμερίσματα, ταβέρνες και σνακ-μπαρ. Επίσης υπάρχουν φούρνοι, τυροκομείο, καταστήματα μίνι μάρκετ και αναμνηστικών, μηχανήματα ανάληψης χρημάτων ΑΤΜ, καθώς και βενζινάδικα. Για τους φίλους της κατάδυσης, στο λιμάνι υπάρχει καταδυτικό κέντρο. Για όσους έρθουν με το σκάφος τους, υπάρχει φυλασσόμενο πάρκινγκ όπου μπορείτε να αφήσετε το αυτοκίνητο και το τρέιλερ του σκάφους σας. Από το λιμάνι της Χώρας, φεύγουν καθημερινά καραβάκια για το Λουτρό, Αγία Ρουμέλη, Σούγια και Παλιόχωρα, καθώς και για το νησί της Καλυψώς, την όμορφη Γαύδο. Στη Χώρα υπάρχει δυτικά μία μικρή αλλά πολύ όμορφη παραλία η 'βρύση'. Δυτικότερα και στο δρόμο προς Ανώπολη βρίσκεται η ειδυλλιακή παραλία του Ίλιγγα, με βότσαλο και σπηλιές στα δύο άκρα. Συνεχίζοντας στον ίδιο δρόμο σε μικρή απόσταση, ξεκινά το μονοπάτι που οδηγεί στην παραλία γλυκά νερά, στην οποία μπορείτε να πάτε και με βάρκα από τη Χώρα. Ανατολικά του χωριού υπάρχουν 2 ακόμη παραλίες. Στο χωριό και τη γύρω περιοχή, υπάρχουν 46 από τις 100 εκκλησίες που υπήρχαν παλαιότερα. Κυριότερα πανηγύρια, του Αγ. Παντελεήμονα, του Χριστού, της Παναγίας, του Αγ. Αντωνίου που βρίσκεται σε σπήλαιο βόρεια του χωριού και έχει θαυμάσια αμφιθεατρική θέα, Αγ. Χαραλάμπους σε παραθαλάσσιο σπήλαιο και της Αγ. Τριάδας.

Η Χώρα είναι ιδανικός προορισμός για αναψυχή και περιήγηση στην άγρια ομορφιά της περιοχής, διαλέγοντας ανάλογα με τη διάθεσή σας, τα πεντακάθαρα νερά για κολύμπι, μικρές ή μεγάλες  εξορμήσεις για πεζοπορία, θαλάσσιες εκδρομές ή εκδρομές με το αυτοκίνητο.

Ο κάμπος του Φραγκοκάστελλου βρίσκεται ανατολικά του δήμου και είναι ο μοναδικός στα νότια παράλια του νομού Χανίων και Ρεθύμνου. Οφείλει το όνομά του στο ομώνυμο μεσαιωνικό κάστρο που βρίσκεται στα νότια και το οποίο μετά από δραματικά ιστορικά γεγονότα, πέρασε στο χώρο των θρύλων και της μυθοπλασίας. Σύμφωνα με γεωλογικές μελέτες, ο κάμπος αναδύθηκε από τη θάλασσα πριν από ένα εκατομμύριο χρόνια. Βρίσκεται νότια των χωριών Πατσιανός και καψοδάσος.

Αρχαιολογικές έρευνες των τελευταίων τριάντα ετών, έφεραν στο φως κεραμικά ευρήματα από τη μεσομινωική (1800-1600π.χ.) και υστερομινωική (1600-1450π.χ.) περίοδο, τα οποία πιστοποιούν μόνιμη εγκατάσταση και παρουσία στη μικρή πεδιάδα. Πυκνότερα είναι τα ευρήματα από την υστερομινωική περίοδο και εξής, τα οποία καταδεικνύουν μια γενική ακμή. Ανατολικά του κάστρου στη σημερινή θέση του Αγ. Νικήτα υπήρχε η αρχαία πόλις με το όνομα Νικήτα. Εντοπίσθηκαν υπολείμματα δύο  ρωμαϊκών οικισμών, ενώ βορειοδυτικά του κάστρου έχει διαπιστωθεί η ύπαρξη ενός ακόμη. Στο σημείο αυτό και με επίκεντρο την παλαιοχριστιανική βασιλική του Αστράτηγου, του οποίου ερείπια βρίσκονται βόρεια του φρουρίου, φαίνεται πως εξακολουθούσε να υπάρχει οργανωμένος οικισμός κατά τον 6ο-7ο μ.χ. αιώνα, όπως φαίνεται από υπολείμματα τοιχοποιίας και λιθοσωρούς. Οι βασιλικές και ο οικισμός καταστράφηκαν από σεισμό. Κατόπιν η περιοχή εγκαταλείπεται πιθανόν λόγω των αραβικών επιδρομών. Οικιστική δραστηριότητα έχουμε και πάλι από τον 13ο αιώνα κατά την πρώιμη βενετοκρατία, όπου παρατηρείται ανέγερση ναών στις θέσεις των παλαιοχριστιανικών βασιλικών που προϋπήρχαν, ενώ βόρεια της πεδιάδας εμφανίζονται τα τρία χωριά, Πατσιανός, Καψοδάσος και Σκαλωτή.

Το 1371 ξεκινά από τους βενετούς η οικοδόμηση του φρουρίου, με σκοπό την απόκρουση των πειρατών και τον έλεγχο των ντόπιων ξεσηκωμών και ολοκληρώνεται το 1374. Έκτοτε  το κάστρο δεν χρησιμοποιήθηκε και σπάνια είχε φρουρά. Ώσπου το 1770 με την επανάσταση του Δασκαλογιάννη, ο ίδιος και προκειμένου να προστατέψει τους υπόλοιπους Σφακιανούς, παραδίνεται στους Τούρκους εντός του κάστρου. Ένα χρόνο αργότερα και χωρίς ο Μεγάλος ηγέτης να ενδώσει στα πανούργα σχέδια και τις απειλές των Τούρκων, τον έγδαραν δημόσια στο Ηράκλειο. Το 1828 και ενώ ο αγώνας της εθνεγερσίας βρίσκεται σε εξέλιξη, στην περιοχή θα δοθεί μία σφοδρότατη μάχη,  από μικτή δύναμη Σφακιανών και Ηπειρωτών εναντίον των Τούρκων, η οποία θα στιγματίσει την πεδιάδα, γεννώντας τον θρύλο των 'Δροσουλιτών'. Ο κάμπος στα τέλη του 19ου αιώνα και μέχρι το 1950 περίπου,  καλλιεργείτο κατά τους χειμερινούς μήνες για σιτάρι. Δεδομένου του μεγέθους και την δυσκολία όργωσης του εδάφους με τα ζώα, καλλιεργείτο η μισή έκταση ανά δύο χρόνια. Το διάστημα εκείνο κτίστηκε και ο ανεμόμυλος που βρίσκεται δυτικά του φρουρίου για την παραγωγή αλευριού.

Σήμερα ο κάμπος είναι καλυμμένος σε μεγάλη έκταση από σύγχρονους ελαιώνες, με διάσπαρτες χαρουπιές κυρίως στα βόρεια και το χειμώνα με καλλιέργειες ψυχανθών για ζωοτροφή. Ο σημερινός οικισμός αρχίζει να υφίσταται στα τέλη της δεκαετίας του '70 με την έλευση επισκεπτών και τη δημιουργία καταλυμάτων. Δυτικά του φρουρίου βρίσκεται το καστρομονάστηρο με δίκλιτο ναό του Αγ. Χαραλάμπους και Εσταυρωμένου, που ιδρύθηκε το 1821 και πανηγυρίζει στις 10 Φλεβάρη.

Νότια του κάστρου βρίσκεται η ομώνυμη οργανωμένη παραλία με τη χρυσαφένια άμμο και τα καταγάλανα ρηχά νερά, που είναι ιδανική για μικρά παιδιά και οικογένειες. Άλλη μία πολύ ξεχωριστή και απόμερη παραλία, είναι η 'ορθή άμμος', η οποία βρίσκεται ανατολικά του Φραγκοκάστελλου και κατατάσσεται στις 10 ομορφότερες παραλίες της Κρήτης. Η παραλία σχηματίζεται από αμμόλοφους ύψους 40μ. περίπου. Υπάρχουν και άλλες πολύ όμορφες παραλίες, όπως της Αγ. Πελαγίας με τον ομώνυμο ναό και του Βάταλου. Γενικά κατά μήκος όλου του κάμπου, υπάρχουν παραλίες με πεντακάθαρα νερά και άμμο. Ανατολικά και προς τον δρόμο για Σκαλωτή δεξιά του δρόμου, βρίσκεται η πίστα απογείωσης αιωροπτερισμού. Δυτικά του κάστρου στα 100μ. βρίσκεται το λιμανάκι, όπου μπορείτε να ρίξετε το σκάφος σας, καθώς και να προμηθευτείτε φρέσκο ψάρι, νωρίς το πρωί.

Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με τον τουρισμό, τη γεωργία, την κτηνοτροφία, την αμπελουργία, την μελισσοκομία και την αλιεία. Εδώ θα βρείτε ενοικιαζόμενα δωμάτια, διαμερίσματα και ξενώνες. Υπάρχουν αρκετά ταβερνάκια με ιδιαίτερες Σφακιανές γεύσεις. Το Φραγκοκάστελλο είναι ειδυλλιακός τόπος για διακοπές, αναψυχή, περιήγηση και δραστηριότητες, όλο το χρόνο. Ο ήλιος και η θάλασσα, τα φαράγγια και η φύση, καθώς και οι γλυκιές νύχτες με τον έναστρο ουρανό στη σκιά του κάστρου, συνθέτουν ένα μοναδικό  καλειδοσκόπιο. Όσοι από εσάς έχουν την τύχη να βρεθούν εδώ από το Νοέμβρη και μέχρι την άνοιξη θα απολαύσουν ιδιαίτερες, σπάνιες εμπειρίες και εικόνες, που θα σας ταξιδέψουν στο χώρο και στο χρόνο. Λόγω της γεωγραφικής του θέσης, δίπλα στη θάλασσα, στους πρόποδες των Λευκών Ορέων και με το τροπικό κλίμα που η φύση το έχει προικίσει, δημιουργούνται συνθήκες, όπου τα ουράνια τόξα και οι εναλλαγές των χρωμάτων της φύσης, δημιουργούν έναν παραμυθόκοσμο. Επίσης την ίδια εποχή ο κάμπος είναι σωστό μελισσολόι, λόγω της συγκομιδής της ελιάς. Για όσους το επιθυμούν, μπορούν να συμμετέχουν σε αυτή καθώς και σε άλλες δραστηριότητες, όπως γνωριμία με το μέλι, τα ζώα και τα κτηνοτροφικά προϊόντα όπως το γάλα, η μυζήθρα και τα αρωματικά φυτά, κατόπιν συνεννόησης.

Επίσης μέσα στο φρούριο στεγάζεται μόνιμη λαογραφική έκθεση, με τεχνοτροπίες και έργα Σφακιανής δεσιάς. Όλα τα έργα είναι πρωτότυπα και είναι η δουλειά μιας ολόκληρης ζωής της λαϊκής καλλιτέχνιδος Κας Μαρί Ναξάκη, η οποία και δώρισε τη πολύτιμη συλλογή της στο δήμο μας το 2011. Παράλληλα, εκτίθεται άλλη μία συλλογή ζωγραφικής του Σφακιανού λαογράφου της περιοχής μας Κου Κανάκη Γερονυμάκη, με θέματα από την καθημερινότητα των Σφακίων του 19ου αιώνα. Στο φρούριο γίνονται κατά την καλοκαιρινή περίοδο, πλήθος πολιτιστικών εκδηλώσεων για τις οποίες θα ενημερωθείτε από τα τουριστικά μας περίπτερα καθώς και από την ιστοσελίδα του δήμου μας.

Κτισμένο στους πρόποδες των Λευκών Ορέων σε υψόμετρο 780 μ. στο ομώνυμο οροπέδιο, και στο δρόμο από Ασκύφου προς Χώρα Σφακίων, το χωριό Ίμπρος είναι ένα μικρό ορεινό χωριό των Σφακίων με πλούσια ιστορία, που διατηρεί ακόμα τη γραφικότητά του. Το όνομά του προήλθε από πρόσφυγες που έφτασαν εδώ το 1479 από το νησί Ίμβρος,  που οφείλει το όνομά του στον προελληνικό Ίμβρασο (ή Ίμβραμο), θεό που συμβόλιζε την γονιμότητα της άγονης γης.  Αποτελείται  από τις συνοικίες Δάσος, Λεπιδιανά, Νιο χωριό και Χάλαρα. Γενέτειρα πολλών αγωνιστών, καταστράφηκε επανειλημμένα τα έτη 1770, 1821, 1824 και 1827. Το χωριό τους στάθηκαν να υπερασπιστούν οι καπετάνιοι του, Μανούσακας και Βολούδης το 1770 και έδωσαν μια από τις φονικότερες μάχες της επανάστασης του Δασκαλογιάννη. Στο πεδίο της τιμής και του χρέους έπεσαν 300 αγωνιστές, ενώ οι εχθροί έχασαν 800 πολεμιστές. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία και τον τουρισμό. Η Ίμπρος είναι και η γενέτειρα του μεγάλου ευεργέτη των Σφακίων Γεωργίου Ξενουδάκη, του οποίου προτομή υπάρχει στο χώρο του παλαιού σχολείου που τώρα λειτουργεί ως ΚΕΠ. Το ίδιο κτίριο,  πρόκειται να μετατραπεί από το δήμο σε μουσείο προς τιμή του. Από εδώ ξεκινά και το ομώνυμο πολύ γνωστό και πολύ όμορφο φαράγγι, το οποίο μετά από πεζοπορία δυόμιση περίπου ωρών καταλήγει στο λιβυκό πέλαγος στο χωριό Κομιτάδες.

Ο Καλλικράτης είναι επίσης ορεινό χωριό σε υψόμετρο 760μ και βρίσκεται στην βόρεια είσοδο των Σφακίων από το νομό Ρεθύμνου, στο ομώνυμο οροπέδιο και αποτελείται από τις συνοικίες Πάνω Ρούγα, Πιπιλίδα, Κάτω Ρούγα και Βρανάδω. Το όνομα του χωριού προήλθε από τον ναύαρχο και τελευταίο υπερασπιστή της Κωνσταντινούπολης Μανούσο Καλλικράτη. Το χωριό ήταν και είναι καλοκαιρινή κατοικία των παράλιων χωριών Πατσιανός, Καψοδάσος, Σκαλωτή και Αργουλές, αλλά τα τελευταία χρόνια έχει και μόνιμους κατοίκους.

Το χωριό είναι προσβάσιμο είτε μέσω των γειτονικών χωριών Ασφένδου από τα δυτικά, Ασή γωνιά από τα ανατολικά, είτε από έναν ασφαλτοστρωμένο ελικοειδή δρόμο που ξεκινά βόρεια της πεδιάδας του Φραγκοκάστελλου, από το χωριό Καψοδάσος και καταλήγει στο οροπέδιο του Καλλικράτη, προσφέροντας καταπληκτική θέα στον κάμπο του Φραγκοκάστελλου και στη μεσόγειο θάλασσα. Οι Καλλικρατιανοί ως αγωνιστές της λευτεριάς και του Ελληνικού μεγαλείου θα πληρωθούν από τους κατακτητές με ποταμούς αίματος.

Το χωριό καταστράφηκε ολοσχερώς το 1770 και 1821 από τους Τούρκους. Κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν βάση Βρετανών και Νεοζηλανδών και γι' αυτόν το λόγο οι Γερμανοί το 1943 λεηλάτησαν και έκαψαν τα 100 από τα 120 σπίτια του χωριού και εκτέλεσαν 20 άνδρες και 9 γυναίκες (μεταξύ αυτών μία ηλικιωμένη 80 χρονών στο κρεβάτι της). Στο χωριό λειτουργούσε θερινό σχολείο από Μάρτη έως Νοέμβρη, μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 80 και τελευταία φοιτούσαν περίπου 20 μαθητές.

Οι κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία, την αμπελουργία και την μελισσοκομία. Στο χωριό υπάρχουν οπωροφόρα δέντρα όπως κυδωνιές, καρυδιές, αχλαδιές, μηλιές, βερικοκιές κ.α. Στη γύρω περιοχή υπάρχει μικρό αλλά πολύ ωραίο δάσος από πρίνους! Ο Καλλικράτης είναι ιδανικός προορισμός για αναψυχή και περιήγηση στη φύση. Υπάρχουν ταβέρνες, καφενεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια. Επίσης υπάρχει παραδοσιακό κατάστημα όπου θα βρείτε άγρια βότανα της Κρήτης και ποικιλία βιολογικών προϊόντων περιποίησης σώματος καθώς επίσης φρέσκα βιολογικά ροφήματα και  μεζεδάκια, όλα ντόπια. Μεγάλο πανηγύρι αυτό της Κοιμήσεως της Παναγίας στις 15 Αυγούστου στην παλαιά ιστορική εκκλησία και το υπέροχο καμπαναριό, καθώς επίσης και του Άη Γιώργη του Μεθυστή στις 3 Νοεμβρίου προστάτη των ποιμένων, που βρίσκεται βόρεια στο δρόμο για Ασή γωνιά. Νότια του χωριού ξεκινάει το ομώνυμο φαράγγι ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, το οποίο μετά από 2 περίπου ώρες πεζοπορεία καταλήγει ατενίζοντας το λιβυκό πέλαγος, στο χωριό Καψοδάσος.

Το χωριό βρίσκεται ανατολικά και σε μικρή απόσταση από τον Πατσιανό, βόρεια του Φραγκοκάστελλου, σε υψόμετρο 120 μ. Το όνομά του το πήρε από το επώνυμο του πρώτου οικιστή Δημήτριου Καψοδάση όπου το 1604 αναφέρεται σαν σύμβουλος Χανίων.  Αν και μικρό χωριό, στους αγώνες του έθνους για λευτεριά έδωσε υπέροχους ήρωες. Στο χωριό υπήρχαν επίσης 3 φάμπρικες που λειτουργούσαν τη δεκαετία του 1950. Το χωριό είναι κατάφυτο από ελιές και χαρουπιές. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία, την ελαιοκαλλιέργεια, την μελισσοκομία και τον τουρισμό.  

Εδώ θα βρείτε μία ταβέρνα. Ανατολικά στο δρόμο προς την Σκαλωτή,  αξίζει να επισκεφθείτε το σπήλαιο Αγιασμάτσι με υπέροχο διάκοσμο, το οποίο ήταν και αρχαίο ιερό. Στο Καψοδάσος βρίσκεται και η έξοδος του φαραγγιού του Καλλικράτη. Επίσης από εδώ ξεκινά και ο αμαξωτός ελικοειδής δρόμος για τον Καλλικράτη, όπου στη μέση περίπου της ανάβασης θα βρείτε και το σημείο απογείωσης για τα αλεξίπτωτα πλαγιάς, με την υπέροχη θέα του κάμπου και του λιβυκού πελάγους. Ανάμεσα στα δύο χωριά, στη γέφυρα του ρέματος από το φαράγγι, ξεκινά νότια ένας χωματόδρομος, ο οποίος περνά μέσα από παλαιούς ελαιώνες με ξερολιθιές και στη συνέχεια διασχίζει τον κάμπο μέχρι το Φραγκοκάστελλο. Η διαδρομή είναι πολύ γραφική και θα σας ταξιδέψει στο χρόνο και στη φύση, με τα πόδια ή με το αυτοκίνητο. Κύριο πανηγύρι αυτό του Αγ. Κων/νου στον ιστορικό ναό στις 21 του Μάη. Νότια μέσα στον κάμπο βρίσκεται και το βυζαντινό εκκλησάκι του Αγ. Ιωάννου.

Το πολύ όμορφο παραδοσιακό χωριό, βρίσκεται βόρεια του χωριού Αγ. Νεκτάριος σε ύψος 245μ. και του οποίου οι κάτοικοι προέρχονται από τα Κολοκάσια. Τη δεκαετία του 1970 επί δικτατορίας, ο οικισμός μετ εγκαταστάθηκε στη θέση του Αγ. Νεκταρίου λόγω του δύσβατου της περιοχής. Το όνομα του χωριού, προέρχεται από το φυτό κολοκάσι, του οποίου η ρίζα μοιάζει με της πατάτας. Το φυτό είναι πολύ γνωστό και δημοφιλές στην Κύπρο. Στην Κρήτη είναι άγνωστο και δεν χρησιμοποιείται στην μαγειρική, όμως το όνομα του χωριού, μαρτυρά πως οι κάτοικοί του το γνώριζαν και ίσως παλαιότερα να υπήρχε αυτοφυές ή να το καλλιεργούσαν.  Η θέση του χωριού, έχει πανοραμική θέα στον κάμπο του Αγ. Νεκταρίου και του Φραγκοκάστελλου και παρείχε προστασία από τους πειρατές και τους κατακτητές. Η πρόσβασή του είναι από δρόμο που ξεκινά από τον Αγ. Νεκτάριο. Επίσης ήταν σημαντικό ορμητήριο των επαναστατών. Από εδώ, είδαν ταμπουρωμένοι την δραματική μάχη του Φραγκοκάστελλου οι Σφακιανοί  οπλαρχηγοί και επαναστάτες, οι οποίοι μέχρι την τελευταία στιγμή προσπάθησαν να μεταπείσουν μάταια τον Χατζημιχάλη Νταλιάνη, να μην δώσει τη μάχη στον κάμπο. Το χωριό βρίσκεται κρυμμένο μέσα σε παλαιούς ελαιώνες. Εδώ  υπήρχε σχολείο που σώζεται ακόμη και σήμερα, καθώς και δύο φάμπρικες, που μαρτυρούν την παλαιά του αίγλη. Πρόσφατα κάποια σπίτια έχουν ανακαινισθεί. Η θέα από το χωριό είναι μαγευτική.

Το χωριό βρίσκεται ανατολικά της Χώρας Σφακίων στο δρόμο για το Φραγκοκάστελλο, δίπλα στη έξοδο του φαραγγιού της Ίμπρου. Είναι κτισμένο σε υψόμετρο 200μ. προς την πλευρά του Λιβυκού πελάγους και είναι περιτριγυρισμένο από ελαιώνες. Η ονομασία του προέρχεται από τους 'κομηστάδες' δηλαδή εμπόρους που ζούσαν εδώ. Το χωριό συναντάται μόνο στην απογραφή του Barozzi του 1577. Στο χωριό υπάρχει η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, ο οποίος, σύμφωνα με την παράδοση, έσωσε τους κατοίκους από επιδρομή των Σαρακηνών Κουρσάρων το 14ο αιώνα. Στην εκκλησία υπάρχουν περίτεχνες τοιχογραφίες του αγιογράφου Ιωάννη Παγωμένου, οι οποίες χρονολογούνται από το 1314. Σώζονται επίσης ενετικά ερείπια. Παράλληλα συναντώνται και ίχνη ρωμαϊκών ερειπίων, πράγμα που σημαίνει ότι ο οικισμός μπορεί να κατοικείται από τότε. Στην έξοδο του χωριού βρίσκεται το ξωκλήσι του Αγίου Παύλου, κτισμένο μέσα σε ένα από τα σπήλαια του φαραγγιού της Ίμπρου. Νοτιοδυτικά του χωριού βρίσκεται η ιστορική Μονή της Παναγίας της Θυμιανής, η οποία ιδρύθηκε το 1500. Ήταν ο χώρος όπου η 'γερουσία' των Σφακίων έπαιρνε τις αποφάσεις της, καθώς και το σημείο όπου κηρύχθηκε η επανάσταση στις 29 του Μάη του 1821, όπου και κάθε χρόνο εορτάζεται η επέτειος. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία, την ελαιοκαλλιέργεια και τον τουρισμό. Εδώ θα βρείτε ενοικιαζόμενα δωμάτια και ταβέρνες. Η θέα προς τους Ελαιώνες αλλά και προς το λιβυκό πέλαγος είναι θαυμάσια!

Το χωριό βρίσκεται σε υψόμετρο 250μ από τη θάλασσα, βορειοδυτικά του όρμου Φοίνικα  και απέχει 10 χλμ. από την Ανώπολη. Η πρόσβαση είναι από το δρόμο Ανώπολης-Αράδαινας, στη διασταύρωση αριστερά, πριν τη γέφυρα της Αράδαινας. Το χωριό είναι σχεδόν κρεμασμένο στις νότιες παρυφές των λευκών ορέων. Είχε την ίδια τύχη κατά την επανάσταση του Δασκαλογιάννη το 1770 και καταστράφηκε. Οι κάτοικοι συμμετείχαν και στην επανάσταση του 1821 με αρκετές απώλειες, όπως φαίνεται από τις απογραφές του 1821 και 1828, όπου υπήρχαν 170 και 107 αντίστοιχα κάτοικοι. Από τα Λιβανιανά είχε καταγωγή ο καπετάνιος του 1821 Μανούσος Βαρδουλάκης ή Βαρδουλομανούσος. Υπάρχουν δύο γειτονιές το Πανοχώρι  και το Κατοχώρι. Το χωριό ήταν εγκαταλελειμμένο, αλλά πρόσφατα ανακαινίστηκαν κάποια σπίτια. Συνεχίζοντας νότια του χωριού θα φτάσετε στις ακτές Λύκος και Φοίνικας.

Ανάμεσα στην Αγία Ρουμέλη και τη Χώρα Σφακίων βρίσκεται το γραφικό παραθαλάσσιο χωριό Λουτρό, στον κόλπο του ακρωτηρίου Μουρί. Η επικοινωνία γίνεται με το καραβάκι της γραμμής και βάρκες από τη Χώρα Σφακίων και απέχει 2 ναυτικά μίλια. Επίσης υπάρχει πρόσβαση με τα πόδια από τη Χώρα και το μονοπάτι που οδηγεί στην παραλία γλυκά νερά, διάρκειας 2 περίπου ωρών, καθώς και από την Ανώπολη, περίπου μία ώρα.

Εδώ υπήρχε η αρχαία πόλη Φοίνικας, η οποία ήταν λιμάνι της αρχαίας Ανώπολης και αναφέρεται στις πράξεις των αποστόλων. Αργότερα χρησιμοποιήθηκε και ως χειμερινό λιμάνι της Χώρας, λόγω της προστασίας που προσφέρει ακόμα και σε ισχυρή κακοκαιρία. Το χωριό πήρε το όνομά του από τα λουτρά που βρέθηκαν εκεί, το νερό των οποίων ερχόταν από την Aνώπολη. Το Λουτρό ονομαζόταν και Κατώπολη.

Εδώ λατρευόταν ο Κρηταγενής Δίας και ο Απόλλων του μαντείου των Δελφών. Δυτικά του χωριού υπάρχουν ερείπια της αρχαίας πόλης, του ναού του Απόλλωνα καθώς και του τούρκικου κάστρου. Δίπλα στον ναό της  Αγ. Αικατερίνης που βρίσκεται στην είσοδο του χωριού στέκει ακόμα ο τούρκικος κουλές, ο οποίος χτίστηκε το 1866 και έχει κυκλικό σχήμα και μεγάλο ύψος.  Χρησιμοποιήθηκε και ως σχολείο. Ένα σημαντικό κτίριο αυτό του δημοτικού, βρίσκεται στο μέσον του χωριού και ήταν το κτίριο όπου στέγασε την 'καγκελαρία των Σφακιανών' κατά την επανάσταση του 1821.

Το Λουτρό, είναι το απόλυτο καταφύγιο για αυτούς που αναζητούν την τέλεια ηρεμία, χαλάρωση και ξεκούραση, απολαμβάνοντας τις όμορφες παραλίες σε συνδυασμό με πεζοπορία, μακριά από θορύβους, στην απεραντοσύνη των λευκών Ορέων και του Λιβυκού πελάγους. Ιδανικός προορισμός για οικογένειες, αφού δεν υπάρχουν αυτοκίνητα. Τα νερά είναι καταγάλανα και λίγο βαθιά. Εδώ θα βρείτε ενοικιαζόμενα δωμάτια και διαμερίσματα, καθώς και ταβερνάκια με φρέσκο ψάρι, από τους ντόπιους ψαράδες. Εκτός από τη παραλία του χωριού, ανατολικά βρίσκεται και η παραλία 'γλυκά νερά'. Για τους πιο δραστήριους, στο χωριό μπορείτε να ενοικιάσετε καγιάκ, καθώς και να πεζοπορήσετε στα μονοπάτια και φαράγγια της περιοχής. Κύρια πανηγύρια, της κοιμήσεως της Θεοτόκου, του Αγ. Αντωνίου και του Τιμίου Σταυρού, ο οποίος βρίσκεται ανατολικά στη θέση περιβολάκι ανάμεσα στα γλυκά νερά και το Λουτρό, χτισμένος στα ερείπια ενετικού φρουρίου.

Το χωριό βρίσκεται ανάμεσα στην Ανώπολη και την Ίμπρο, σε υψόμετρο 1010μ. Είναι εγκαταλελειμμένο από 50 χρόνια. Οι κάτοικοί του είχαν συμμετοχή σε όλους τους αγώνες για την ελευθερία με πολλούς ήρωες. Από εδώ καταγόταν ο τυροκόμος Μπάρμπα Μπατζελιός, ο οποίος και συνέθεσε το ριζίτικο τραγούδι του Δασκαλογιάννη, από το οποίο αντλούμε και σημαντικές πληροφορίες για τα Σφακιά της εποχής εκείνης. Ακόμα και σήμερα στο εκκλησάκι του Τιμίου Σταυρού, γίνεται πανηγύρι στις 14 Σεπτεμβρίου. Η πρόσβαση γίνεται από χωματόδρομο που ξεκινάει από την Ανώπολη και απέχει 14 χλμ. Το χωριό είχε τις συνοικίες καβρός, Λιτίνι, Αλώνια, Καθιανά, Κοίτη και Τσιμάλι. Το 1818 αναφέρεται με 350 σπίτια. Η θέα στις μαδάρες (όπως εμείς αποκαλούμε τις γυμνές από βλάστηση βουνοκορφές των Λευκών Ορέων) και προς τη Μεσόγειο θάλασσα, προκαλούν δέος και ευφορία στον επισκέπτη που θα βρεθεί εδώ!

Τα Νομικιανά βρίσκονται δίπλα δίπλα με το Βουβά. Στο χωριό δεσπόζει το μοναστήρι της  Αγίας ζώνης το οποίο είναι χτισμένο μέσα στον τεράστιο απότομο βράχο που βρίσκεται από πάνω της. Εορτάζει και πανηγυρίζει στις 31 Αυγούστου. Ανατολικά του χωριού βρίσκονται   τα σφαγεία του δήμου Σφακίων, τα οποία πρόσφατα ανακαινίστηκαν και εξυπηρετούν τους κτηνοτρόφους των Σφακίων αλλά και τριγύρω περιοχών.

Το χωριό βρίσκεται βορειοδυτικά του φημισμένου Φραγκοκάστελλου σε υψόμετρο 120μ. και στους πρόποδες  της κορυφής Αγκαθές (υψ. 1511μ.) των Λευκών Ορέων. Το χωριό είναι ιστορικό και το όνομά του οφείλεται στους αδερφούς Πατσούς. Το 1371 και ενώ οι Ενετοί ξεκίνησαν να οικοδομούν το Φραγκοκάστελλο, Σφακιανοί με αρχηγούς τα έξι αδέλφια χαλούσαν τη νύχτα, ό,τι οι Ενετοί έχτιζαν την ημέρα. Μάλιστα επειδή δεν μπορούσαν να τους συλλάβουν και είχαν γίνει  ο φόβος και ο τρόμος των εργατών, έφεραν στρατό γύρω από το κάστρο, καθώς και πλοία στα οποία μεταφέρονταν οι εργάτες το βράδυ με βάρκες για ασφάλεια στα ανοιχτά. Δυστυχώς μετά από προδοσία συνέλαβαν τα έξι αδέλφια και τους κρέμασαν για παραδειγματισμό, έναν σε κάθε πύργο και δύο στην κεντρική πύλη του φρουρίου. Υπολογίζεται ότι οι κάτοικοι μεταφέρθηκαν στη σημερινή θέση του χωριού από  νοτιότερα και συγκεκριμένα από τη θέση που βρίσκονται τα ερείπια της βασιλικής του  Αηστράτηγου όπου και βρέθηκαν ερείπια οικισμού,  λόγω των Σαρακηνών επιδρομών.

Το χωριό ήταν η χειμερινή κατοικία κατοίκων του Καλλικράτη. Τη δεκαετία του 1950 στο χωριό λειτουργούσαν 3 φάμπρικες (ελαιοτριβεία με μυλόπετρες). Υπάρχει μία συνοικία το Πρόκιο. Επίσης στον Πατσιανό ανήκει ο οικισμός του Φραγκοκαστέλλου.

Οι κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία, την ελαιοκαλλιέργεια, την μελισσοκομία και τον τουρισμό. Η θέα από το χωριό είναι ξέχωρα μαγευτική, καθώς μπροστά του σαν σε αμφιθέατρο, απλώνεται ο μεγάλος και εύφορος κάμπος του Φραγκοκάστελλου και το απέραντο γαλάζιο.Στον κάμπο καλλιεργείται κυρίως η ελιά και το χειμώνα ψυχανθή, κυρίως για ζωοτροφή.

Στο χωριό υπάρχει και νηπιαγωγείο. Δυτικά του χωριού βρίσκεται σύγχρονο ελαιοτριβείο και εντός του χωριού λειτουργεί τυροκομείο. Επίσης στο χωριό υπάρχουν ξενώνες, ενοικιαζόμενα δωμάτια, φούρνος-ζαχαροπλαστείο και δυτικά προς Χώρα Σφακίων βενζινάδικο. Δυτικά και απέναντι από το ελαιοτριβείο βρίσκεται το Εκκλησάκι του Αγ. Θεοδώρου του Τήρωνος στο λόφο 'του ορνιθοπωλείου' το οποίο ήταν και ο πρώτος ναός του χωριού. Πανηγυρίζει στις 3 Μαρτίου. Εικάζεται ότι στο σημείο υπήρχε πόλις που ονομαζόταν Ξηρόπολις, λόγω της ελλείψεως νερού. Στην δυτική έξοδο του χωριού, βρίσκεται ένα μεγάλο κτίριο-αίθουσα, το οποίο αρχικά κτίστηκε για αποθήκη συνεταιρισμού αλλά ουδέποτε χρησιμοποιήθηκε, στο οποίο πρόκειται να στεγαστεί ο πολιτιστικός πολυχώρος του δήμου μας.

Το χωριό βρίσκεται στα 6χλμ. ανατολικά του Φραγκοκάστελλου και σε απόσταση 2χλμ από τη θάλασσα. Το 1577 αναφέρεται στην επαρχία Αγ. Βασιλείου Ρεθύμνου. Στην απογραφή  του 1881 αναφέρεται στο δήμο Καλλικράτη του νομού Σφακίων.  

Οι κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία, την ελαιοκαλλιέργεια και τον τουρισμό. Το χωριό περιβάλλεται από παλαιούς ελαιώνες. Βόρεια του χωριού, βρίσκεται η έξοδος του φαραγγιού του Μανικά. Το φαράγγι αυτό έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, γιατί στις απόκρημνες πλαγιές του φωλιάζει ο μεγαλύτερος αριθμός γυπαετών (barbatus-barbatus) σε όλη την Κρήτη αλλά και την Ευρώπη. Στην έξοδο του φαραγγιού υπάρχει παρατηρητήριο πουλιών, από όπου μπορείτε να απολαύσετε τις πτήσεις αλλά και τις ιδιαίτερες στιγμές των μεγάλων αρπακτικών, καθώς και να μάθετε περισσότερα για το είδος. Ο γυπαετός είναι το κυριότερο είδος, βάση του οποίου η ευρύτερη περιοχή των Σφακίων εντάχθηκε στους ευρωπαϊκούς δρυμούς 'Φύση 2000' το 2001.  Η ανάβαση ή κατάβαση του φαραγγιού, θα σας αποζημιώσει με περισσότερες μαγευτικές στιγμές από τους καναβούς (όπως εμείς αποκαλούμε τους γυπαετούς στα Σφακιά) μέσα στην άγρια ομορφιά του φαραγγιού.

Ο Μανικάς είναι ένα μικρό οροπέδιο στην είσοδο του ομώνυμου φαραγγιού, σε υψόμετρο 720μ., όπου παλαιότερα περνούσαν τους θερινούς μήνες οι κάτοικοι της Σκαλωτής. Εκεί βρίσκεται νέος πέτρινος ναός του Σφακιανού Αγίου Εμμανουήλ και αξίζει να βρεθείτε στο πανηγύρι του στις  21 Αυγούστου.  Δυτικά και λίγο πριν το χωριό ξεκινά ο χωματόδρομος για τον Μανικά. Στην Σκαλωτή ανήκει και ο παραθαλάσσιος οικισμός Λάκκοι με τις υπέροχες παραλίες του.

Για να φτάσετε εκεί θα στρίψετε δεξιά ερχόμενοι από φραγκοκάστελλο μετά την διασταύρωση για καψοδάσος. Η διαδρομή είναι πολύ γραφική και ειδυλλιακή, περνώντας μέσα από ελαιώνες και εκτάσεις με χαρουπιές. Στους Λάκκους θα βρείτε ενοικιαζόμενα δωμάτια και όμορφα ταβερνάκια. Στην διασταύρωση προς Λάκκους, αν συνεχίσετε ανατολικά θα φθάσετε στο ανατολικότερο άκρο του δήμου Σφακίων στις επίσης όμορφες παραλίες της Αγίας Μαρίνας και Λιβάδα. Υπάρχει και εκεί μία ταβέρνα. Επίσης στην ευρύτερη περιοχή της Σκαλωτής υπάρχουν με βυζαντινές τοιχογραφίες οι εκκλησίες του Προφήτη Ηλία (πανηγύρι 20 Ιουλίου) και της Αγ. Μαρίνας (πανηγύρι 17 Ιουλίου).

Ο Βουβάς είναι η πρωτεύουσα του δημοτικού διαμερίσματος Ασφένδου το οποίο απαρτίζεται από τα χωριά Ασφένδου, Άγιο Νεκτάριο, Νομικιανά και Βουβά Είναι κτισμένο σε υψόμετρο 190 μ. και απέχει 2 περίπου χλμ. από τη θάλασσα. Η παράδοση λέει ότι οι Βουβιανοί μετοίκησαν από την θέση “του Δαμανού τα καταλύματα” λόγω των Σαρακηνών.  Ο Μπελόν περιηγήθηκε τα Σφακιά το έτος 1549 και γράφει ότι είδε στο πανηγύρι της Αγίας   Παρασκευής  να χορεύουν Σφακιανοί φορώντας στον ώμο τόξο και φορτωμένη την φαρέτρα με βέλη. Το πανηγύρι συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας στις 26 Ιουλίου. Άλλο ένα πανηγύρι έχει καθιερωθεί, αυτό του Αη Σήφη σε νέο μικρό ναό που βρίσκεται νότια του χωριού στο δρόμο για την παραλία Κούτελος, στις 31 Ιουλίου. Ήταν και είναι κεφαλοχώρι, στο οποίο υπήρχαν 2 φάμπρικες με μυλόπετρες. Το χωριό αλλά και ο κάμπος που απλώνεται νότια και ανατολικά είναι γεμάτος με λιόφυτα (ελαιώνες). Στο Βουβά βρίσκεται 6/θέσιο δημοτικό σχολείο και νηπιαγωγείο. Επίσης εκεί βρίσκεται το δημοτικό γυμναστήριο, καθώς και ελαιοτριβείο. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία, την ελαιοκαλλιέργεια την μελισσοκομία και την αλιεία. Στο χωριό θα βρείτε φούρνο, τυροκομείο, μίνι μάρκετ, καθώς και ενοικιαζόμενα διαμερίσματα και δωμάτια κατηφορίζοντας προς την παραλία Κούτελος. Στις σπηλιές που υπάρχουν στην περιοχή, φωλιάζουν και αναπαράγονται οι φώκιες monachus-monachus. Γι' αυτό το λόγο η θέση αυτή ονομάζεται και 'φωκιές'

Το χωριό βρίσκεται σε υψόμετρο 150μ. στο δρόμο μετά τους Κομητάδες προς Φραγκοκάστελλο. Το όνομα "βρασκάς ή βρασκιάς" είναι επαγγελματικό. Βρασκί λέγεται ακόμη στη Κρήτη το πήλινο αγγείο που χρησιμοποιείται ως κυψέλη και συνεπώς ο αγγειοπλάστης λέγεται βρασκιάς. Εδώ και μέσα σε ένα πολύ παλαιό ελαιώνα, βρίσκεται η εκκλησία του Αγ. Γεωργίου. Βόρεια του χωριού βρίσκεται μεγάλο βάραθρο